Hướng Dẫn Chi Tiết: Cài Đặt Docker Trên Ubuntu Một Cách Dễ Dàng

Docker đã trở thành một công cụ không thể thiếu đối với các nhà phát triển và quản trị hệ thống, giúp đơn giản hóa việc đóng gói, phân phối và triển khai ứng dụng. Nếu bạn đang sử dụng Ubuntu và muốn tận dụng sức mạnh của Docker, bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết từng bước để Cài đặt Docker Trên Ubuntu một cách dễ dàng và hiệu quả.

Docker Là Gì Và Tại Sao Nên Sử Dụng Docker Trên Ubuntu?

Trước khi đi vào chi tiết cách cài đặt Docker trên Ubuntu, hãy cùng tìm hiểu Docker là gì và tại sao nó lại trở nên quan trọng đến vậy. Docker là một nền tảng containerization, cho phép bạn đóng gói ứng dụng và tất cả các phụ thuộc của nó vào một container, sau đó chạy container này trên bất kỳ hệ thống nào có cài đặt Docker.

Vậy, tại sao bạn nên sử dụng Docker trên Ubuntu?

  • Tính nhất quán: Đảm bảo ứng dụng của bạn chạy giống nhau trên mọi môi trường, từ máy tính cá nhân đến máy chủ sản xuất.
  • Cô lập: Các ứng dụng chạy trong các container riêng biệt, ngăn chặn xung đột và đảm bảo tính ổn định của hệ thống.
  • Dễ dàng triển khai: Docker giúp đơn giản hóa quy trình triển khai ứng dụng, cho phép bạn triển khai ứng dụng một cách nhanh chóng và dễ dàng.
  • Tiết kiệm tài nguyên: Container Docker sử dụng ít tài nguyên hơn so với máy ảo, giúp bạn tiết kiệm chi phí phần cứng.
  • Khả năng mở rộng: Dễ dàng mở rộng ứng dụng bằng cách tạo nhiều container Docker và phân phối chúng trên nhiều máy chủ.

“Docker là một công cụ tuyệt vời giúp đơn giản hóa việc phát triển và triển khai ứng dụng. Nó giúp chúng ta tập trung vào việc xây dựng ứng dụng thay vì lo lắng về môi trường chạy ứng dụng,” ông Nguyễn Văn An, Chuyên gia DevOps tại FPT Software chia sẻ.

Các Bước Cài Đặt Docker Trên Ubuntu Chi Tiết

Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng bước để cài đặt Docker trên Ubuntu. Hãy đảm bảo bạn đã đăng nhập vào hệ thống Ubuntu với quyền sudo.

Bước 1: Cập Nhật Hệ Thống Ubuntu

Trước khi cài đặt bất kỳ phần mềm mới nào, bạn nên cập nhật hệ thống Ubuntu của mình để đảm bảo rằng bạn có phiên bản mới nhất của tất cả các gói phần mềm. Mở terminal và chạy các lệnh sau:

sudo apt update
sudo apt upgrade

Lệnh sudo apt update sẽ cập nhật danh sách các gói phần mềm có sẵn, trong khi lệnh sudo apt upgrade sẽ cài đặt các phiên bản mới nhất của các gói đã được cài đặt.

Bước 2: Gỡ Bỏ Các Phiên Bản Docker Cũ (Nếu Có)

Nếu bạn đã cài đặt Docker trên Ubuntu trước đây, hãy gỡ bỏ các phiên bản cũ để tránh xung đột. Sử dụng lệnh sau:

sudo apt remove docker docker-engine docker.io containerd runc

Lệnh này sẽ gỡ bỏ các gói Docker cũ, nhưng nó có thể không gỡ bỏ tất cả các file cấu hình và dữ liệu. Bạn có thể gỡ bỏ các file này bằng tay nếu cần thiết.

Bước 3: Cài Đặt Các Gói Phụ Thuộc

Docker yêu cầu một số gói phụ thuộc để hoạt động. Cài đặt các gói này bằng lệnh sau:

sudo apt install apt-transport-https ca-certificates curl gnupg lsb-release

Các gói này cung cấp các công cụ cần thiết để tải xuống và xác minh các gói phần mềm từ kho lưu trữ Docker.

Bước 4: Thêm Kho Lưu Trữ Docker

Để cài đặt Docker từ kho lưu trữ chính thức của Docker, bạn cần thêm kho lưu trữ này vào hệ thống của mình. Đầu tiên, tải xuống khóa GPG của Docker:

curl -fsSL https://download.docker.com/linux/ubuntu/gpg | sudo gpg --dearmor -o /usr/share/keyrings/docker-archive-keyring.gpg

Sau đó, thêm kho lưu trữ Docker vào danh sách các kho lưu trữ của bạn:

echo "deb [arch=$(dpkg --print-architecture) signed-by=/usr/share/keyrings/docker-archive-keyring.gpg] https://download.docker.com/linux/ubuntu $(lsb_release -cs) stable" | sudo tee /etc/apt/sources.list.d/docker.list > /dev/null

Lệnh này sẽ thêm kho lưu trữ Docker vào file /etc/apt/sources.list.d/docker.list.

Bước 5: Cài Đặt Docker Engine

Sau khi thêm kho lưu trữ Docker, hãy cập nhật lại danh sách các gói phần mềm và cài đặt Docker Engine:

sudo apt update
sudo apt install docker-ce docker-ce-cli containerd.io docker-compose-plugin

Lệnh này sẽ cài đặt Docker Engine, Docker CLI (giao diện dòng lệnh), containerd.io (runtime container) và Docker Compose plugin. Docker Compose giúp bạn định nghĩa và quản lý các ứng dụng đa container. Bạn có thể tìm hiểu thêm về docker exec chạy lệnh trong container để hiểu rõ hơn cách tương tác với container.

Bước 6: Khởi Động Và Kiểm Tra Docker

Sau khi cài đặt Docker Engine, hãy khởi động dịch vụ Docker và kiểm tra trạng thái của nó:

sudo systemctl start docker
sudo systemctl status docker

Nếu Docker đang chạy, bạn sẽ thấy một thông báo cho biết “active (running)”. Bạn cũng có thể kiểm tra phiên bản Docker đã cài đặt bằng lệnh:

docker --version

Bước 7: Chạy Thử Một Container Docker

Để đảm bảo Docker hoạt động chính xác, hãy chạy thử một container Docker đơn giản, ví dụ như container “hello-world”:

sudo docker run hello-world

Nếu mọi thứ hoạt động bình thường, bạn sẽ thấy một thông báo chào mừng từ container “hello-world”.

Bước 8: Cấu Hình Docker Để Chạy Không Cần Sudo (Tùy Chọn)

Theo mặc định, bạn cần sử dụng sudo để chạy các lệnh Docker. Để chạy Docker mà không cần sudo, bạn cần thêm người dùng của mình vào nhóm docker. Chạy lệnh sau:

sudo usermod -aG docker $USER
newgrp docker

Lệnh sudo usermod -aG docker $USER sẽ thêm người dùng hiện tại vào nhóm docker. Lệnh newgrp docker sẽ kích hoạt thay đổi nhóm mà không cần đăng xuất và đăng nhập lại.

Sau khi thực hiện các bước này, bạn có thể chạy các lệnh Docker mà không cần sudo. Tuy nhiên, hãy cẩn thận khi cấp quyền truy cập Docker cho người dùng, vì nó có thể cho phép họ truy cập vào hệ thống của bạn.

“Việc cấu hình Docker để chạy không cần sudo giúp tiết kiệm thời gian và tăng hiệu quả làm việc. Tuy nhiên, cần phải cân nhắc kỹ lưỡng về vấn đề bảo mật trước khi thực hiện,” bà Trần Thị Mai, Chuyên gia Bảo mật Hệ thống tại CyRadar, lưu ý.

Các Lệnh Docker Cơ Bản

Sau khi cài đặt Docker trên Ubuntu thành công, bạn cần làm quen với một số lệnh Docker cơ bản để quản lý container và image. Dưới đây là một số lệnh quan trọng:

  • docker pull <image_name>: Tải xuống một image Docker từ Docker Hub hoặc một kho lưu trữ khác.
  • docker run <image_name>: Tạo và chạy một container từ một image Docker.
  • docker ps: Liệt kê các container đang chạy.
  • docker ps -a: Liệt kê tất cả các container, bao gồm cả các container đã dừng.
  • docker stop <container_id>: Dừng một container đang chạy.
  • docker start <container_id>: Khởi động một container đã dừng.
  • docker rm <container_id>: Xóa một container đã dừng.
  • docker images: Liệt kê các image Docker đã tải xuống.
  • docker rmi <image_id>: Xóa một image Docker.
  • docker build <path>: Xây dựng một image Docker từ một Dockerfile.
  • docker-compose up: Chạy các container được định nghĩa trong file docker-compose.yml.
  • docker-compose down: Dừng và xóa các container được định nghĩa trong file docker-compose.yml.

Bạn có thể tham khảo thêm về docker là gì để hiểu rõ hơn về khái niệm và các thành phần của Docker.

Các Lưu Ý Quan Trọng Khi Sử Dụng Docker Trên Ubuntu

Khi sử dụng Docker trên Ubuntu, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau để đảm bảo tính ổn định và bảo mật của hệ thống:

  • Quản lý tài nguyên: Docker container có thể tiêu thụ nhiều tài nguyên, đặc biệt là CPU và bộ nhớ. Hãy giám sát việc sử dụng tài nguyên của các container và giới hạn tài nguyên nếu cần thiết.
  • Bảo mật: Docker container có thể chứa các lỗ hổng bảo mật. Hãy sử dụng các image Docker từ các nguồn tin cậy và thường xuyên cập nhật chúng. Bạn cũng nên sử dụng các công cụ quét lỗ hổng bảo mật để kiểm tra các container của mình.
  • Lưu trữ dữ liệu: Dữ liệu trong container sẽ bị mất khi container bị xóa. Hãy sử dụng volumes để lưu trữ dữ liệu quan trọng bên ngoài container.
  • Networking: Docker tạo ra một mạng riêng cho các container. Hãy đảm bảo rằng mạng này không xung đột với các mạng khác trên hệ thống của bạn.
  • Logging: Docker ghi lại các log của container. Hãy cấu hình logging để bạn có thể theo dõi và phân tích các log này.
  • Cập nhật Docker: Docker thường xuyên phát hành các phiên bản mới với các tính năng và bản sửa lỗi mới. Hãy thường xuyên cập nhật Docker lên phiên bản mới nhất.

Giải Quyết Các Vấn Đề Thường Gặp Khi Cài Đặt Docker Trên Ubuntu

Trong quá trình cài đặt Docker trên Ubuntu, bạn có thể gặp phải một số vấn đề. Dưới đây là một số vấn đề thường gặp và cách giải quyết:

  • Lỗi “Unable to locate package docker-ce”: Lỗi này thường xảy ra khi bạn chưa thêm kho lưu trữ Docker vào hệ thống của mình hoặc kho lưu trữ không được cập nhật. Hãy kiểm tra lại các bước thêm kho lưu trữ và chạy sudo apt update lại.
  • Lỗi “Permission denied”: Lỗi này thường xảy ra khi bạn cố gắng chạy các lệnh Docker mà không có quyền sudo. Hãy thêm người dùng của bạn vào nhóm docker hoặc sử dụng sudo trước các lệnh Docker.
  • Lỗi “Cannot connect to the Docker daemon”: Lỗi này thường xảy ra khi dịch vụ Docker chưa được khởi động hoặc đang gặp sự cố. Hãy kiểm tra trạng thái của dịch vụ Docker bằng lệnh sudo systemctl status docker và khởi động lại dịch vụ nếu cần thiết bằng lệnh sudo systemctl restart docker.
  • Container không thể kết nối với internet: Lỗi này thường xảy ra khi container không được cấu hình mạng đúng cách. Hãy kiểm tra cấu hình mạng của container và đảm bảo rằng nó có thể truy cập internet.
  • Container bị treo hoặc không phản hồi: Lỗi này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Hãy kiểm tra log của container để tìm hiểu nguyên nhân và khởi động lại container nếu cần thiết.

Nếu bạn vẫn gặp khó khăn, hãy tham khảo tài liệu chính thức của Docker hoặc tìm kiếm trên các diễn đàn và cộng đồng trực tuyến.

Docker Compose: Quản Lý Ứng Dụng Đa Container Dễ Dàng Hơn

Docker Compose là một công cụ cho phép bạn định nghĩa và quản lý các ứng dụng đa container. Thay vì phải chạy từng container riêng lẻ, bạn có thể sử dụng Docker Compose để định nghĩa tất cả các container trong một file duy nhất (docker-compose.yml) và chạy chúng cùng một lúc.

Để sử dụng Docker Compose, bạn cần cài đặt nó trước. Trong các phiên bản Docker mới hơn, Docker Compose đã được tích hợp như một plugin. Bạn có thể kiểm tra bằng lệnh:

docker compose version

Nếu Docker Compose chưa được cài đặt, bạn có thể cài đặt nó bằng lệnh:

sudo apt install docker-compose-plugin

Sau khi cài đặt Docker Compose, bạn có thể tạo một file docker-compose.yml để định nghĩa các container của mình. Ví dụ, bạn có thể tạo một file docker-compose.yml để định nghĩa một ứng dụng web với một container cho web server và một container cho database. Sau đó, bạn có thể chạy ứng dụng bằng lệnh docker-compose up.

Bạn có thể tìm hiểu cách cấu hình podman giống docker-compose nếu bạn muốn sử dụng Podman thay thế Docker Compose.

Thay Thế Docker Bằng Podman: Một Lựa Chọn Hấp Dẫn

Mặc dù Docker là một công cụ rất phổ biến, nhưng nó không phải là lựa chọn duy nhất. Podman là một công cụ containerization khác có nhiều ưu điểm so với Docker.

Một trong những ưu điểm lớn nhất của Podman là nó không yêu cầu daemon để chạy container. Điều này có nghĩa là Podman an toàn hơn Docker, vì không có một tiến trình trung tâm nào có thể bị tấn công. Ngoài ra, Podman có thể chạy container mà không cần quyền root, giúp tăng cường tính bảo mật.

Nếu bạn quan tâm đến việc thay thế Docker bằng Podman, bạn có thể tìm hiểu thêm về podman thay thế docker như thế nào. Bạn cũng có thể tìm hiểu podman là gì để hiểu rõ hơn về công cụ này.

Kết Luận

Bài viết này đã cung cấp hướng dẫn chi tiết từng bước để cài đặt Docker trên Ubuntu một cách dễ dàng và hiệu quả. Bạn đã học được cách cài đặt Docker Engine, chạy thử một container Docker, cấu hình Docker để chạy không cần sudo và sử dụng Docker Compose để quản lý ứng dụng đa container.

Docker là một công cụ mạnh mẽ giúp đơn giản hóa việc phát triển và triển khai ứng dụng. Hãy bắt đầu sử dụng Docker ngay hôm nay để tận dụng những lợi ích mà nó mang lại!

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ) Về Cài Đặt Docker Trên Ubuntu

1. Docker có miễn phí không?

Có, Docker Engine là một phần mềm mã nguồn mở và miễn phí để sử dụng. Docker cung cấp các gói trả phí cho các tính năng nâng cao và hỗ trợ doanh nghiệp.

2. Tôi có thể cài đặt Docker trên phiên bản Ubuntu nào?

Docker hỗ trợ nhiều phiên bản Ubuntu, bao gồm Ubuntu 18.04, 20.04, 22.04 và các phiên bản mới hơn. Hãy tham khảo tài liệu chính thức của Docker để biết danh sách các phiên bản Ubuntu được hỗ trợ.

3. Làm thế nào để gỡ cài đặt Docker trên Ubuntu?

Để gỡ cài đặt Docker trên Ubuntu, hãy sử dụng các lệnh sau:

sudo apt remove docker docker-engine docker.io containerd runc
sudo apt purge docker-ce docker-ce-cli containerd.io docker-compose-plugin
sudo rm -rf /var/lib/docker
sudo rm -rf /var/lib/containerd

4. Làm thế nào để cập nhật Docker lên phiên bản mới nhất?

Để cập nhật Docker lên phiên bản mới nhất, hãy sử dụng các lệnh sau:

sudo apt update
sudo apt upgrade docker-ce docker-ce-cli containerd.io docker-compose-plugin

5. Làm thế nào để kiểm tra xem Docker đã được cài đặt thành công chưa?

Bạn có thể kiểm tra xem Docker đã được cài đặt thành công chưa bằng cách chạy lệnh docker --version. Nếu Docker đã được cài đặt, bạn sẽ thấy thông tin về phiên bản Docker.

6. Tại sao tôi cần thêm người dùng vào nhóm docker?

Theo mặc định, chỉ người dùng root mới có thể chạy các lệnh Docker. Để cho phép người dùng khác chạy các lệnh Docker mà không cần quyền root, bạn cần thêm họ vào nhóm docker.

7. Docker Compose là gì và tại sao tôi nên sử dụng nó?

Docker Compose là một công cụ cho phép bạn định nghĩa và quản lý các ứng dụng đa container. Nó giúp bạn đơn giản hóa việc triển khai và quản lý các ứng dụng phức tạp.