Hướng dẫn chi tiết cài MySQL hoặc MariaDB trên AlmaLinux

Cài đặt cơ sở dữ liệu là một trong những bước quan trọng khi thiết lập một máy chủ web hoặc ứng dụng. Trên AlmaLinux, bạn có thể lựa chọn giữa MySQL và MariaDB, cả hai đều là những hệ quản trị cơ sở dữ liệu mã nguồn mở mạnh mẽ. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn từng bước cách cài MySQL hoặc MariaDB trên AlmaLinux, giúp bạn tự tin triển khai và quản lý cơ sở dữ liệu cho dự án của mình.

Tại sao nên chọn MySQL hoặc MariaDB trên AlmaLinux?

AlmaLinux là một bản phân phối Linux miễn phí, mã nguồn mở, và tập trung vào sự ổn định, phù hợp cho các ứng dụng doanh nghiệp và máy chủ. Việc sử dụng MySQL hoặc MariaDB trên AlmaLinux mang lại nhiều lợi ích:

  • Tính ổn định và tin cậy: AlmaLinux được xây dựng dựa trên mã nguồn của Red Hat Enterprise Linux (RHEL), đảm bảo tính ổn định và khả năng hoạt động liên tục.
  • Hiệu suất: Cả MySQL và MariaDB đều là những hệ quản trị cơ sở dữ liệu hiệu suất cao, đáp ứng tốt nhu cầu của các ứng dụng khác nhau.
  • Tính bảo mật: AlmaLinux và cả MySQL/MariaDB đều được cập nhật bảo mật thường xuyên, giúp bảo vệ dữ liệu của bạn khỏi các mối đe dọa.
  • Cộng đồng hỗ trợ lớn: Bạn có thể dễ dàng tìm thấy sự hỗ trợ và tài liệu hướng dẫn cho cả AlmaLinux, MySQL và MariaDB từ cộng đồng người dùng rộng lớn.

Chọn MySQL hay MariaDB?

Trước khi bắt đầu cài đặt, bạn cần quyết định nên chọn MySQL hay MariaDB. Dưới đây là một số điểm khác biệt chính:

  • MySQL: Được phát triển bởi Oracle, MySQL là một trong những hệ quản trị cơ sở dữ liệu phổ biến nhất trên thế giới. Nó có một hệ sinh thái lớn và nhiều tính năng mạnh mẽ.
  • MariaDB: Là một nhánh (fork) của MySQL, được phát triển bởi cộng đồng nhằm duy trì tính mã nguồn mở và tương thích. MariaDB thường được coi là một lựa chọn tốt hơn về hiệu suất và các tính năng mới.

Trong hầu hết các trường hợp, MariaDB là một lựa chọn thay thế tốt cho MySQL, đặc biệt nếu bạn quan tâm đến tính mã nguồn mở và hiệu suất. Bài viết này sẽ hướng dẫn cài đặt cả hai, để bạn có thể lựa chọn theo nhu cầu của mình.

Cài đặt MariaDB trên AlmaLinux

Dưới đây là các bước chi tiết để cài MariaDB trên AlmaLinux:

Bước 1: Cập nhật hệ thống

Trước khi cài đặt bất kỳ phần mềm nào, hãy đảm bảo hệ thống của bạn đã được cập nhật:

sudo dnf update -y

Bước 2: Cài đặt MariaDB Server

Sử dụng lệnh sau để cài đặt MariaDB Server:

sudo dnf install mariadb-server mariadb -y

Bước 3: Khởi động và kích hoạt MariaDB

Sau khi cài đặt, bạn cần khởi động MariaDB Server và kích hoạt nó để tự động khởi động cùng hệ thống:

sudo systemctl start mariadb
sudo systemctl enable mariadb

Bước 4: Kiểm tra trạng thái MariaDB

Để kiểm tra xem MariaDB đã chạy thành công hay chưa, sử dụng lệnh:

sudo systemctl status mariadb

Nếu thấy trạng thái “active (running)”, nghĩa là MariaDB đã hoạt động bình thường.

Bước 5: Cấu hình bảo mật cho MariaDB

Để tăng cường bảo mật, bạn nên chạy script mysql_secure_installation:

sudo mysql_secure_installation

Script này sẽ hỏi bạn một số câu hỏi để cấu hình các tùy chọn bảo mật như:

  • Đặt mật khẩu cho tài khoản root.
  • Xóa tài khoản anonymous (vô danh).
  • Cấm đăng nhập từ xa với tài khoản root.
  • Xóa database test.

Hãy trả lời các câu hỏi một cách cẩn thận để đảm bảo hệ thống của bạn được bảo mật.

Trích dẫn từ chuyên gia: Ông Nguyễn Văn An, một chuyên gia bảo mật hệ thống với hơn 10 năm kinh nghiệm, chia sẻ: “Việc chạy mysql_secure_installation là bước quan trọng không thể bỏ qua sau khi cài đặt MariaDB. Nó giúp bạn thiết lập các biện pháp bảo mật cơ bản, giảm thiểu nguy cơ bị tấn công.”

Bước 6: Đăng nhập vào MariaDB

Để đăng nhập vào MariaDB với tài khoản root, sử dụng lệnh:

sudo mysql -u root -p

Hệ thống sẽ yêu cầu bạn nhập mật khẩu root đã đặt ở bước trên.

Sau khi đăng nhập thành công, bạn có thể thực hiện các thao tác quản lý cơ sở dữ liệu như tạo database, tạo user, cấp quyền,…

Cài đặt MySQL trên AlmaLinux

Nếu bạn muốn cài MySQL trên AlmaLinux thay vì MariaDB, bạn có thể làm theo các bước sau:

Bước 1: Thêm kho lưu trữ MySQL Community

AlmaLinux mặc định không có sẵn MySQL trong kho lưu trữ của nó. Bạn cần thêm kho lưu trữ MySQL Community bằng cách tải xuống và cài đặt gói RPM:

wget https://dev.mysql.com/get/mysql80-community-release-el8-1.noarch.rpm
sudo dnf install mysql80-community-release-el8-1.noarch.rpm

Lưu ý: Nếu bạn muốn cài đặt phiên bản MySQL khác (ví dụ: MySQL 5.7), hãy thay đổi tên gói RPM tương ứng.

Bước 2: Tắt MariaDB (nếu đã cài đặt)

Nếu bạn đã cài đặt MariaDB, bạn cần tắt và gỡ bỏ nó trước khi cài đặt MySQL:

sudo systemctl stop mariadb
sudo dnf remove mariadb mariadb-server -y

Bước 3: Cài đặt MySQL Server

Sử dụng lệnh sau để cài đặt MySQL Server:

sudo dnf install mysql-community-server -y

Bước 4: Khởi động và kích hoạt MySQL

Sau khi cài đặt, bạn cần khởi động MySQL Server và kích hoạt nó để tự động khởi động cùng hệ thống:

sudo systemctl start mysqld
sudo systemctl enable mysqld

Bước 5: Kiểm tra trạng thái MySQL

Để kiểm tra xem MySQL đã chạy thành công hay chưa, sử dụng lệnh:

sudo systemctl status mysqld

Nếu thấy trạng thái “active (running)”, nghĩa là MySQL đã hoạt động bình thường.

Bước 6: Cấu hình bảo mật cho MySQL

Tương tự như MariaDB, bạn nên chạy script mysql_secure_installation để tăng cường bảo mật:

sudo mysql_secure_installation

Script này sẽ hỏi bạn một số câu hỏi để cấu hình các tùy chọn bảo mật tương tự như MariaDB.

Bước 7: Đăng nhập vào MySQL

Để đăng nhập vào MySQL với tài khoản root, sử dụng lệnh:

sudo mysql -u root -p

Hệ thống sẽ yêu cầu bạn nhập mật khẩu root đã đặt ở bước trên.

Trích dẫn từ chuyên gia: Bà Trần Thị Mai, một chuyên gia cơ sở dữ liệu với kinh nghiệm làm việc tại nhiều công ty công nghệ lớn, nhận xét: “MySQL vẫn là một lựa chọn phổ biến cho nhiều dự án, đặc biệt là những dự án đã quen thuộc với hệ sinh thái của nó. Việc cài đặt MySQL trên AlmaLinux cũng không quá phức tạp, chỉ cần chú ý đến việc thêm kho lưu trữ Community.”

Các thao tác cơ bản sau khi cài đặt MySQL hoặc MariaDB

Sau khi cài MySQL hoặc MariaDB trên AlmaLinux, bạn cần làm quen với một số thao tác cơ bản để quản lý cơ sở dữ liệu:

  • Tạo database: Sử dụng lệnh CREATE DATABASE <tên_database>;
  • Tạo user: Sử dụng lệnh CREATE USER '<tên_user>'@'localhost' IDENTIFIED BY '<mật_khẩu>';
  • Cấp quyền cho user: Sử dụng lệnh GRANT ALL PRIVILEGES ON <tên_database>.* TO '<tên_user>'@'localhost';
  • Làm mới quyền: Sử dụng lệnh FLUSH PRIVILEGES;

Ví dụ:

CREATE DATABASE my_database;
CREATE USER 'my_user'@'localhost' IDENTIFIED BY 'my_password';
GRANT ALL PRIVILEGES ON my_database.* TO 'my_user'@'localhost';
FLUSH PRIVILEGES;

Tối ưu hóa hiệu suất MySQL/MariaDB

Để đảm bảo MySQL/MariaDB hoạt động hiệu quả, bạn có thể thực hiện một số biện pháp tối ưu hóa:

  • Điều chỉnh cấu hình: Chỉnh sửa file cấu hình (/etc/my.cnf.d/server.cnf cho MariaDB hoặc /etc/my.cnf cho MySQL) để tăng kích thước buffer, cache,…
  • Sử dụng index: Tạo index cho các cột thường xuyên được sử dụng trong các truy vấn SELECT.
  • Tối ưu hóa truy vấn: Viết các truy vấn SQL hiệu quả, tránh sử dụng SELECT * khi không cần thiết.
  • Giám sát hiệu suất: Sử dụng các công cụ giám sát để theo dõi hiệu suất của MySQL/MariaDB và phát hiện các vấn đề.

Sao lưu và phục hồi dữ liệu

Sao lưu và phục hồi dữ liệu là một phần quan trọng của việc quản lý cơ sở dữ liệu. Bạn có thể sử dụng các công cụ như mysqldump để sao lưu dữ liệu:

mysqldump -u <tên_user> -p <tên_database> > backup.sql

Để phục hồi dữ liệu, sử dụng lệnh:

mysql -u <tên_user> -p <tên_database> < backup.sql

Hãy đảm bảo bạn thực hiện sao lưu dữ liệu thường xuyên để tránh mất mát dữ liệu trong trường hợp xảy ra sự cố.

Một số vấn đề thường gặp và cách khắc phục

Trong quá trình cài MySQL hoặc MariaDB trên AlmaLinux, bạn có thể gặp phải một số vấn đề. Dưới đây là một số vấn đề thường gặp và cách khắc phục:

  • Không thể kết nối đến server: Kiểm tra xem MySQL/MariaDB đã chạy chưa, kiểm tra firewall, kiểm tra quyền truy cập.
  • Lỗi “Access denied”: Kiểm tra user, mật khẩu, quyền truy cập.
  • Lỗi “Table doesn’t exist”: Kiểm tra tên database, tên table.
  • Hiệu suất chậm: Tối ưu hóa cấu hình, truy vấn, index.

Nếu bạn gặp bất kỳ vấn đề nào, hãy tìm kiếm trên Google hoặc tham khảo tài liệu chính thức của MySQL/MariaDB để tìm giải pháp.

MySQL/MariaDB và các công cụ quản lý cơ sở dữ liệu

Để quản lý MySQL/MariaDB một cách dễ dàng, bạn có thể sử dụng các công cụ quản lý cơ sở dữ liệu như:

  • phpMyAdmin: Một ứng dụng web phổ biến cho phép bạn quản lý MySQL/MariaDB thông qua giao diện đồ họa.
  • MySQL Workbench: Một công cụ desktop mạnh mẽ được phát triển bởi Oracle, cung cấp nhiều tính năng cho việc thiết kế, phát triển và quản lý cơ sở dữ liệu.
  • DBeaver: Một công cụ cơ sở dữ liệu đa nền tảng, hỗ trợ nhiều loại cơ sở dữ liệu khác nhau, bao gồm MySQL và MariaDB.

Việc sử dụng các công cụ này sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và công sức trong việc quản lý cơ sở dữ liệu.

Cập nhật MySQL/MariaDB

Để đảm bảo an ninh và hiệu suất, bạn nên cập nhật MySQL/MariaDB lên phiên bản mới nhất khi có bản cập nhật. Sử dụng lệnh sau để cập nhật:

sudo dnf update mysql-community-server -y # Đối với MySQL
sudo dnf update mariadb-server -y # Đối với MariaDB

Sau khi cập nhật, hãy khởi động lại MySQL/MariaDB Server để áp dụng các thay đổi.

Việc sử dụng hỗ trợ cpanel cho almalinux cũng có thể giúp bạn đơn giản hóa quá trình quản lý database, bao gồm cập nhật MySQL/MariaDB.

Trích dẫn từ chuyên gia: Ông Lê Hoàng Nam, một chuyên gia DevOps với nhiều năm kinh nghiệm quản lý hệ thống, nhấn mạnh: “Việc cập nhật phần mềm, đặc biệt là các thành phần quan trọng như cơ sở dữ liệu, là vô cùng quan trọng để đảm bảo an ninh và ổn định cho hệ thống. Đừng bỏ qua các bản cập nhật, hãy lên kế hoạch và thực hiện chúng một cách thường xuyên.”

Kết luận

Bài viết này đã cung cấp hướng dẫn chi tiết về cách cài MySQL hoặc MariaDB trên AlmaLinux. Bạn đã học được cách cài đặt, cấu hình, bảo mật và quản lý cơ sở dữ liệu. Hãy áp dụng những kiến thức này vào thực tế để xây dựng các ứng dụng mạnh mẽ và ổn định trên AlmaLinux. Việc lựa chọn almalinux phù hợp cho server nào cũng là một yếu tố quan trọng cần xem xét khi triển khai các ứng dụng sử dụng MySQL hoặc MariaDB. Nếu bạn chưa biết almalinux là gì, hãy tìm hiểu thêm để có cái nhìn tổng quan hơn.

FAQ

1. Tôi nên chọn MySQL hay MariaDB?

MariaDB thường là một lựa chọn tốt hơn về hiệu suất và tính mã nguồn mở, nhưng MySQL vẫn là một lựa chọn phổ biến và có một hệ sinh thái lớn. Hãy chọn tùy theo nhu cầu và sở thích của bạn.

2. Làm thế nào để đặt mật khẩu cho tài khoản root của MySQL/MariaDB?

Sử dụng lệnh sudo mysql_secure_installation và làm theo hướng dẫn.

3. Làm thế nào để tạo database trong MySQL/MariaDB?

Sử dụng lệnh CREATE DATABASE <tên_database>; sau khi đăng nhập vào MySQL/MariaDB.

4. Làm thế nào để sao lưu database MySQL/MariaDB?

Sử dụng lệnh mysqldump -u <tên_user> -p <tên_database> > backup.sql.

5. Làm thế nào để kiểm tra trạng thái của MySQL/MariaDB?

Sử dụng lệnh sudo systemctl status mysqld (MySQL) hoặc sudo systemctl status mariadb (MariaDB).

6. Tôi quên mật khẩu root của MySQL/MariaDB, làm thế nào để khôi phục?

Bạn cần khởi động lại MySQL/MariaDB với tùy chọn --skip-grant-tables để bỏ qua việc kiểm tra quyền, sau đó đặt lại mật khẩu. Tìm kiếm hướng dẫn chi tiết trên Google.

7. Tôi có thể sử dụng phpMyAdmin để quản lý MySQL/MariaDB không?

Có, phpMyAdmin là một công cụ web phổ biến cho phép bạn quản lý MySQL/MariaDB thông qua giao diện đồ họa. Hãy tìm hiểu thêm về hướng dẫn cài đặt almalinux chi tiết để có một nền tảng vững chắc trước khi cài đặt phpMyAdmin.